Skip to main content Accessibility help
×
Hostname: page-component-84b7d79bbc-rnpqb Total loading time: 0 Render date: 2024-07-25T05:56:22.118Z Has data issue: false hasContentIssue false

Wybrane aspekty czeskiego modernizmu tanecznego w kontekście tanecznej (r)ewolucji z początku XX wieku

Published online by Cambridge University Press:  01 March 2024

Julia Hoczyk
Affiliation:
Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Warsaw
Wojciech Klimczyk
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Get access

Summary

Rozważania na temat „prze-pisywania tanecznego modernizmu” w kontekście czeskim prowokują pytanie: czy w środowisku czeskich studiów nad sztuką możliwa jest rewizja i powtórne zdefiniowanie ery tańca modern oraz awangardy tanecznej, jeśli pierwotna definicja i opis tych pojęć praktycznie nie istnieją? Okres ten można bez wątpienia uznać w Czechach za jeden z najbardziej dynamicznych w ewolucji tańca artystycznego, który wówczas intensywnie się rozwijał, napędzany reformami i nowymi trendami artystycznymi obecnymi w Europie. W badaniach teatrologicznych dziedzictwo artystyczne przedstawicieli i przedstawicielek tanecznego modernizmu było dotychczas traktowane w dużej mierze marginalnie; zajmowano się głównie intensywną współpracą awangardy tanecznej z niektórymi artystami, artystkami i zespołami teatralnymi tamtej epoki. W drugiej połowie XX wieku powstało kilka opracowań i kompendiów, autorstwa przeważnie artystek awangardy i przedstawicieli tańca modern, przywołujących i odtwarzających ślady okresu międzywojennego.

Pytanie o przyczynę zapomnienia dziedzictwa tanecznego modernizmu skłania do refleksji i domysłów. Głównym czynnikiem była tu bez wątpienia powojenna polityka. Po komunistycznym zamachu stanu w lutym 1948 roku Czechosłowacja dołączyła do bloku państw kontrolowanych przez ZSRR. Liberalne dziedzictwo międzywojennej awangardy uznano za niezgodne z linią polityczną komunistycznego reżimu. Poszczególni przedstawiciele i przedstawicielki awangardy (w większości przeciwni nowej władzy) nie byli, co prawda, prześladowani, ale zostali odsunięci na margines i nie mogli liczyć na wsparcie ze strony państwa. Los artystów i artystek tanecznego modernizmu był podobny. Jedynym stylem tańca artystycznego dopuszczalnym po przewrocie lutowym był balet klasyczny, zorientowany przede wszystkim na rosyjską szkołę tańca. Dziedzictwo tańca modern pierwszej połowy XX wieku, w szczególności zaś spuścizna Ausdruckstanz, który najsilniej rozwijał się w okresie międzywojennym, zniknęło z profesjonalnej sceny tańca na początku lat 50. Do końca okresu komunistycznego taniec modern był praktykowany wyłącznie w obszarze pedagogiki tańca oraz na polu (często uprawianego na wpół legalnie) tańca amatorskiego.

Drugim czynnikiem jest szczególny stosunek czeskiej społeczności akademickiej do badań nad tańcem. Być może niski stopień rozwoju badań nad tańcem artystycznym na czeskich uniwersytetach wynika z braku zainteresowania, niewystarczającej erudycji bądź trudności metodologicznych związanych z tak niełatwą do uchwycenia dziedziną, jaką jest sztuka taneczna. Wspomnieć należy również o braku kompetentnych specjalistów i specjalistek, metodologii badawczych oraz o nieznajomości najnowszych trendów w teorii tańca.

Type
Chapter
Information
Publisher: Jagiellonian University Press
Print publication year: 2023

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Save book to Kindle

To save this book to your Kindle, first ensure coreplatform@cambridge.org is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.

Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.

Find out more about the Kindle Personal Document Service.

Available formats
×

Save book to Dropbox

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.

Available formats
×

Save book to Google Drive

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.

Available formats
×