11 - Isigcawu seshumi nanye
Published online by Cambridge University Press: 11 November 2021
Summary
(UZama usekhaya, ukhuluma nonina. UMaMpanza useyambona ukuthi ukhulelwe uZama.)
MAMPANZA: (Ekhathazekile.) Mntanami, ngicela ukuba ukhulume iqiniso.
ZAMA: (Emangele.) Hawu mama bakithi! Kanti ngihlale ngiwuhubhu kabhejane na?
MAMPANZA: Kumele ungithembise ukuthi engizokubuza kona uzokuphendula ngendlela egculisayo.
ZAMA: Kuzoba njalo mama. Ungangibuza.
MAMPANZA: Ake usho-ke mntanami, ubani isoka lakho?
ZAMA: Mina mama ngakutshela kudala ukuthi angiqomile.
MAMPANZA: (Esethukuthele.) Vele nasekuqaleni waphika wena ukuthi uqomile. Ukuba wavuma ngangizokucebisa ukuze kugwemeke le ngozi esikuvelele manje. Ungenzelani isilima?
ZAMA: Uyangicashela mama ngale nkulumo yakho. Angiqondisisi ukuthi ukhuluma ngani.
MAMPANZA: (Esemgqolozele emehlweni.) Uyamazi umfana okuthiwa uMzwakhe?
ZAMA: (Ekhulumela phansi sakungundaza.) Akusekho ukufihla uma sekunje.
MAMPANZA: Hheyi! Wengane, musa ukungichithela isikhathi. Ngikubuze ukuthi ubani uMzwakhe?
ZAMA: UMzwakhe umfana wakwaMbatha, sifunda naye esikoleni.
MAMPANZA: Usho uMbatha engimaziyo, lo ohlale eqhuba imbuzi? Akalideli ibhodlela lowo mnumzane.
ZAMA: Yebo, ngisho yena mama.
MAMPANZA: Seninesikhathi esingakanani nithandana naye?
ZAMA: Owesibili lo nyaka.
MAMPANZA: Mina ngithi ngihleli nengane yesikole kanti angibuzanga elangeni. Ngihleli nje nomfazi ofana nami.
ZAMA: (Esephethwe ngamahloni, ezisola ngesimo asekusona.) Ngicela ukuba ungixolele mama, lixhoshwa libhekile.
MAMPANZA: Sekuvele konakele manje. Ukuxolisa kwakho sekufana nokuthela amanzi emhlane wedada. Uke waya nje emtholampilo ukuze uhlole ukuthi usunesikhathi esingakanani ukhulelwe?
ZAMA: Bengilokhu ngicabanga ukuthi ngizoya kodwa ngifikelwe ukwesaba ukuya khona ngoba wena bengingakakutsheli ukuthi sengikhulelwe. Ngiyacabanga ukuthi kuzomele ngiyile kulezi zinsuku ngoba usuvele wazibonela ngokwakho isimo engikusona.
MAMPANZA: (Ebhuqa.) Ubozofihla kuze kube nini ntombi yabantu? Bonke abafazi abakhulelwe njengawe nje bayaya emtholampilo. Sekungaba yindida nje ukuthi lo onguwena wamitha maqede wazithela ngabandayo nje ngoba yena enjani.
ZAMA: (Ekhala.) Mama, usungaze ukhulume amazwi agwaza inhliziyo kabuhlungu kanjena?
MAMPANZA: Ukhala ngamazwi abuhlungu engiwasho kuwena. Uthini ngokuziphatha kwakho okungihlukumeze umphefumulo? Wazi kahle ukuthi njengoba ngisebenza emakhishini ngifisa kangakanani ukuba ube ngcono kunami. Yonke imizamo yami iphelele oboyeni okwezithukuthuku zenja. Uqonde ukuthi kufanele ngikushayele ihlombe okwenzile?
ZAMA: (Ezincengela.) Cha mama, ngibona kahle ukuthi ngikwephule umoya. Ayidle izishiyele bandla mama wami engimthandayo.
MAMPANZA: Yini eyenze ukuba ukhethe ukukhulelwa? Uyazi ukuthi abafana bakugila bakugile kuthi lapho sebeqedile ngawe bakudicilele phansi kuhle okwamafinyila?
(UZama engasazi ukuthi uzophendula athini, avele akhihle isililo.)
Thula sidwedwe ndini! Uzongisiza kanjena-ke ntombi, kusasa lokhu okusayo uzoqoqa amasakana akho uphume uphele kulo muzi. Angifuni ukubona imiconjwana yakho lapha uma sengibuya emsebenzini. Uzwile ukuthi ngithini kuwe mfazi ndini?
ZAMA: (Esenesibibithwane.) Ngi… ngi…zwile mama.
(UMaMpanza amshiye ekhala enjalo. UZama naye avele aye ekamelweni lakhe.)
- Type
- Chapter
- Information
- Iqonde Kuphi le Ndlela? , pp. 47 - 50Publisher: University of South AfricaPrint publication year: 2012