Hostname: page-component-5c6d5d7d68-wbk2r Total loading time: 0 Render date: 2024-08-19T06:32:05.588Z Has data issue: false hasContentIssue false

The National Archives (Jakarta) and the Writing of Transnational Histories of Indonesia

Published online by Cambridge University Press:  11 January 2010

Oiyan Liu
Affiliation:
Cornell University
Eric Tagliacozzo
Affiliation:
Cornell University

Extract

The Arsip Nasional Republik Indonesia, or National Archives of Indonesia (located in South Jakarta), offers some intriguing possibilities for researchers wishing to write transnational histories of the country over a range of time periods. The voluminous materials stretch back to the seventeenth century, and indeed anyone looking for documents or data on the development of the country should really pass through here, though scholars often spend much of their research time in the Netherlands if they have to make a choice. This can be a mistake in some cases: there are real, often undiscovered riches in the Arsip Nasional that make a sustained trip worth the effort. The present article looks at one aspect of these riches—materials usable for writing transnational histories of Indonesia—as a window into this archive. We have divided our discussion into two parts. The first examines some of the sources that can be used for writing transnational Islamic histories of the archipelago, and the second examines documents and collections that can be used for writing about the Chinese diaspora to Indonesia and connections generally between China and the islands. These are only two of the possible approaches to take, but they are two of the main ones. We hope that once informed about these sources, other scholars will make better use of these considerable riches, which shed important light on Indonesian history as a whole.

Type
Archives
Copyright
Copyright © Research Institute for History, Leiden University 2008

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

1 We wish to thank the Walter LaFeber Fund of Cornell University for the funds which allowed this article to be produced by its authors. Any errors in fact or judgment are only our own.

2 For this early period, see, for example, Riddel, Peter, Islam and the Malay-Indonesian World: Transmission and Responses (Honolulu: University of Hawaii Press, 2001)Google Scholar, and Laffan, Michael, Islamic Nationhood and Colonial Indonesia: The Umma Below the Winds (London: Routledge, 2003).CrossRefGoogle Scholar

3 Nevertheless, to see what can be done with even a limited amount of sources, and done well, see Azra, Azyumardi, The origins of Islamic Reformism in Southeast Asia: Networks of Malay-Indonesian and Middle Eastern Ulama in the Seventeenth and Eighteenth Centuries (Sydney: Allen and Unwin, 2004).Google Scholar

4 For scholars who make use of some of these sources, see Reid, Anthony, “Nineteenth Century Pan-Islam in Indonesia and Malaysia”. Journal of Asian Studies, 26:2 (1967): 267–83CrossRefGoogle Scholar; and Roff, William, “The Meccan Pilgrimage: Its Meaning for Southeast Asian Islam”. In Israeli, Raphael and Johns, Anthony, eds., Islam in Asia (II) (Boulder, CO: Westview Press, 1984): 238–45.Google Scholar

5 Gewestelijke Stukken, K6. Preanger regentschappen, #36/1. Over vorderingen van Moren, Bengalezen en Arabieren, November 1829.

6 Gewestelijke Stukken, K1O.Semarang; #4000. Staten van afgegeven passen voor het houden van feesten 1882–1885; #4361. Minuut uitgaande en ingekomen brieven inzake de restauratie van de tempel te Demak; #4362–4370. Stukken inzake de bedevaart naar Mekka.

7 Gewestelijke Stukken, K2. Tangerang, #173/2. Stukken betreffende politiezaken, o.a. vergunningen en reispassen naar Mekkah, etc. 1855–1902; #153/3. Staat van godsdienst leraren in district Tangerang, 1918.

8 Gewestelijke Stukken, K23. Arsip Besoeki, #49. (nomor lama 6/5): Algemeen verslag van de Residentie Besoeki over het jaar 1855. Laporan umum dari keresidenan Besoeki tahun 1855. lsi: Opgave van de personen die van Mekka zijn teruggekeerd. Tentang kembalinya orang-orang dari Mekkah (naik haji) (p. 31).

9 Gewestelijke Stukken, Arsip Besoeki, #69 (Nomor lama 9/5); Algemeen verslag der residentie Besoeki over het jaar 1874. II. Godsdienst (uitbreiding van het Mohammedanisme invloed van de hadjis op de bevolking, nieuwe secten, en ijveraars, evangelisatie, enz.) (p. 40).

10 Gewestelijke Stukken, Arsip Besoeki, #78 (Nomor lama 9/14) (1883). B.b. Uitbreiding van het Mohamedanisme, toe- en afname van het aantal bedevaartgangers.

11 Algemeene Secretarie Depo Bogor, Indeks Folio: Reel #2, Onderwerp “Mohamedaansche, Israelische enz.”, p. 449: Sept. 21/2271 Over bedevaartgangers, Djokjakarta. Afgegeveven passen 1889–1890, Nov. 9/2751. Pelgrimstochten.

12 Algemeene Secretarie Depo Bogor: Indeks Folio: Reel #2, Feb. 28/470. Nederlandsch consul te Djeddah. Reisposten van Nederland: Indische bedevaartgangers (vervolg p. 449); Reel #12 (1893), Juni 28, 22. “Dat de lieden, ook die van de Bovenlanden, als ze naar Mekka willen gaan, zich moeten wenden tot zekeren Si Poelan bin Poelan, die vergunning zouden hebben gekregen, alles te regelen wat met Mekkagangers betreft, de overvaart per stoomschip, etc.” (p. 446).

13 Algemeene Secretarie Depo Bogor: Reel #17 (1894), Feb 21. 507. “Den Hoofden van lnd.(?) Bestuur verzocht aan de ambtenaren belast met het verstrekken van reispassen aan Inlanders die de bedevaart naar Mekka wenschen te ondernemen, te willen bekend maken dat voor bedevaartgangers die zich van een retourbiljet voor de reis naar Arabië en terug hebben voorzien, het bezit van een reispenning van f.100 voldoende kan geacht worden” (vervolg p. 449).

14 Algemeene Secretarie Depo Bogor: Reel #36 (1898), Mei 31. ii732. Short note: “Bedevaart voor den Hedjaz dit jaar te verbieden. Afschrift brieven van H.M. Gezant (Hare Majesteit?) te Constantinopel handelende over de houding der Turksche Regeering, ten aanzien van een door den Gezondheidsraad gedane verzoek om de (illegible) (vervolg p. 449).

15 ANRI, Dutch Consul, Singapore to GGNEI, 25 Jan 1876, Confidential in Kommissoriaal 10 February 1876, #118az, in Aceh #12, “Stukken Betreffende Atjehsche Oorlog”, #4–234, 1876.

16 ANRI, Maandrapport Residentie Palembang 1871, 1872 ( #749/9, #74/10: November, March).

17 ANRI, Dutch Consul Singapore to Col. Sec, SS, 10 Jan 1876, #16.

18 Algemeene Secretarie (deel I, 1945–1950), Thema Islam: #1023–1025. Stukken betreffende de repatriëring van Indonesische onderdanen uit diverse landen (1945–1949), #1024. Uit Arabië( 1947).

19 Algemeene Secretarie (deel I, 1945–1950), Thema Islam: #1044. Stukken betreffende het verlenen van financiële steun aan de groep Moekimers te Mekka. 1945–1946 (p. 145).

20 Algemeene Secretarie (deel I, 1945–1950), Thema Islam: #1044. Stukken betreffende het verlenen van financiële steun aan de groep Moekimers te Mekka. 1945–1946 (p. 145).

21 Algemeene Secretarie (deel I, 1945–1950), Thema Islam: #1612. Brief aan Dirvo aan de Gezant te Djeddah inzake de wenselijkheid kussens aan te brengen in de treinen, die Mekkagangers van Djeddah naar Medina voeren (1948) (p. 201).

22 RA26: Sekretariat Wapres Adam Milik Tahun 1978–1982: #835. Kakanwil Departemen Agama, Medan: surat, tanggal 2 Desember 1979 tentang perkembangan asrama haji Medan, dengan lampiran. Asli. 3 lembar (p. 156 of index).

23 RA26: Sekretariat Wapres Adam Milik Tahun 1978–1982: #839. Setwapres: surat-surat, tanggal 26 Mei 1980 – 24 Agustus 1982 tentang permohonan dana untuk ongkos naik haji. 1 sampul (p. 156 of index). For the government studies, see, for example, Anonymous, Keadaan Jemaah Haji Tahun 1980, 1981, dan 1982 (Jakarta: Proyek Peningkatan Mutu Pegas dan Jemaah Haji, 1983)Google Scholar; Anonymous, Himpunan Risalah Rapat Kerja Urusan Haji Seluruh Indonesia Ke-XV (Jakarta: Departemen Agama, 1983)Google Scholar; Anonymous, Laporan: Penyelenggaraan Urusan Haji (Jakarta: Kantor Urusan Haji, 1986)Google Scholar

24 (2) RA26: Sekretariat Wapres Adam Milik Tahun 1978–1982: #846. DPRD Tk. I Propinsi Kalimantan Selatan: surat, tanggal 4 Nopember 1980 tentang usul Pelud Syamsudin Noor untuk ditetapkan menjadi pelabuhan haji udara, dengan lampiran. Asli. 2 lembar (p. 158 of index); also #876. Seswapres kepada H. Kamaluddin: surat, tanggal 14 Desember 1982 tentang permohonan untuk mengurus angkutan jemaah haji dengan kapal laut, dengan lampiran. Pertinggal, 3 lembar (p. 163 of index).

25 K3 (Batavia): #314.2: stukken betreffende de opbouw van de Chinese Hospitaal te Batavia, 1845; #330/4: Consumptie rekening van de Chinese hospitaal te Batavia 1782–84; #341/5: stukken van pachtkonditiën voor de bazaar enz. In de Javaanse, Maleise, en Chinese talen, 1828. K23 (Besuki): #l/b: Chinese en andere vreemde oosterlingen; #16/c: Chinezen en oosterlingen; #18 (nomor lama 2/9)/ G. Chinezen en andere kleurlingen (Chinezen, Godsdienstijver); #74/2: model VI: aantoning van de beroepen en bedrijven uitgeoefend door inlanders en vreemde oosterlingen op Java en Madura: residentie Besoeki, afd. Besoeki verslag jaar 1879; #74/10: model IIa: aantoning den loop der bevolking vreemde oosterlingen “Chineezen”: residentie Besoeki verslag jaar 1879”. Makassar (K41): #428: plakkaten (Arab, Bugis, Cina), 1790–99; Timor (K46): bagian II algemeen toestand: Europeanen, Chineezen en andere Vreemde Oosterlingen, Inlanders, 1855. K4. Krawang: #56–73: …ada masalah statistiek penduduk (inlanders, Europeanen, Chinezen en andere vreemde) dan volume perdagangan hasilhasil pertanian (years 1856–73). K5 (Buitenzorg); Semarang (K10): #2192: register van aantal geboren en gestorven Europeanen, Chinezen en andere Oosterse vreemdelingen, Chinezen en andere Oosterse Vreemdelingen in de residentie Semarang, 1816–60.

26 Makassar (K41): Pasuran (K22) 107/3; #324/8: justitiezaak en Chineezen, 1794; #325/5: justitie crimineel process Chinees Oeij Nyeko en Anthony van Binne, 1800; #328/3: justitie crimineel proces Inlanders en Chinezen, 1807; #329/4: justitie crimineel proces Chinese inlanders vrouwen, 1808; #410/3: de insolventie nalatenschappen van overleden Chinezen, 1782.

27 Cirebon (K7): #48: Verbaal vragen i.s. civiele schoeners en kruisbooten, 17 April 1839.

28 For example, see Semarang (K10): (#3992, #3993): stukken betreffende aankomst van Chinezen overzee (1857–69).

29 Tangerang (K2): opium regie #42 (1881); #43 (1878–1911); #44 (1878–1911); #46 (1890–97); #65/a (1902–06); #120/13 (1904–09); #122/15 (1903–04); #132/14 (1897–1904); #137/8: opium 1890–1909; #139: justitiewezen 1832–1916… n.b. Cina; #145/9: Prosesverbalen van de opiumregie, 1894–1908; #101: belasting; koelie; particuliere landerijen; #157/7: stukken betreffende politiezaken o.a. over de Chinezen, 1876–1912; #175/9: politiezaken o.a. vergunningen, reispassen, bazaars, 1853–1915; Semarang (K10): #3148: rol van opiumpacht door de Chinezen in de residentie, 1861; #3148–3155: opium en Chinese gokspelen; #3327–3337: koelies, koelielonen, middelen van vervoer en communicatie.

30 Tangerang (K2): #175/9: politiezaken o.a. vergunningen, reispassen, bazaars, 1853–1915; #186/3: stukken betreffende register van de Chinezen en vergunningen, 1888–1910; #187/10: diverse aangelegenheden: kunst en wetenschappen, 1878, 1882, emigraten, 1907; #188/2: politiezaken, reispassen, vergunningen van verblijf, 1854–1910. Semarang (K10): stukken betreffende de aankomst van de Chinezen van overzee #3992 (1857–58, 1861–62), #3993 (1864, 1869), #4003: register van de Chinese nieuwelingen.

31 Archieven Financiën (K64): #371: berkas mengenai pungutan fiscal pada orang-orang Cina di Cina dan persoalan-persoalan Cina, 1901–10; #907: daftar kapal-kapal yang datang dari Cina, 1899; #910: daftar kapal-kapal yang datang dari Cina 1896–1902; #912: daftar kapal-kapal yang datang dari Cina dan Singapura, 1907; #914: daftar kapal-kapal langsung atau tidak langsung yang datang dari Cina, 1908–09; #915: daftar kapal-kapal yang datang dari Cina, januari-juni 1910; #918: daftar barang-barang yang datang dari Jepang, 1918–22; #919: kumpulan data-data statistik perdagang dan kerajinan, 1911–23; #1046: ekspor candu dari Singapore ke Nederlands-Indië, 1905–13; #1168: larangan impor bahan makanan dari Hong Kong, 1897–1907.

32 BB#4375: Benoeming van Wang A Yoen gewezen Chinese talk te Pengkoelen, 1911. KodeC II, tahun 1911.

33 BB#6315: Indeks van personen goederen overzee. Folio 668–715 (tahun 1910); BB#129: Paketvaart aangelegenheden jaarverslagen van het Kantoor van Chinese Zaken 1924–1930.

34 BB#4377: Nieuwe reisregeling voor de buiten bezwaar kode CII, tahun 1911–18.

35 BB#2193: Algemeene Zaken (Chineesche Zaken), kode 1920–22; BB #4337; voorstellen in verband met de instelling van de burgerlijke stand voor Chineezen (1918–19). Kode Ag 12047/269/65 (p. 294); F81/#41.

36 #5344: standaard en geest van het particuliere Chineesche onderwijs in Nederlandsch-Indië (Chineesche Zaken), 1919–23.

37 BB#2194/32.

38 BB 19 Augustus 1922 No. 371/22; BB#5344: standaard en geest van particuliere Chineesche onderwijs in Nederlandsch-Indië (Chineesche Zaken), 1919–23; F81/#34, #39. Bestuur Conferentie, 1931 Overzicht over den Chineesche Beweging I Nederlands Indië.

39 BB#4379; F81/#26. Bestuur Conferentie, 1931 Overzicht over den Chineesche Beweging I Nederlands Indië.

40 BB#4393/457/18.

41 BB #2193/ Algemeene Zaken (Chineesche Zaken), kode B 1920–22.

42 BB #655: mededeelingen: beschouwingen over de Maleisch Chineesche en Chineesche Pers (1920–22), #656 (1922), #658 (1924), #660 (1932), #985 (1938), #2194 (1922–5).

43 BB#2195.

44 F81/ no. 31. Bestuur Conferentie, 1931 Overzicht over den Chineesche Beweging in Nederlands Indië.

45 F81/#40, 41, 42, 43, 44, 48.

46 BB#2193.

47 F81/#32. Bestuur Conferentie, 1931 Overzicht over den Chineesche Beweging I Nederlands Indië.

48 BB#683: propaganda printbriefkaarten en posters en schoolplaatsen, 1937–39 F81/#5–13.

49 Algemeene Secretarie/ G2 #1550: stukken betreffende de aktiviteiten van de consuls van China in Nederlandsch-Indië (1946–1949); #1613: stukken betreffende de politieke situatie in China, de aanstelling van consuls, ontwikkeling van de betrekkingen met China en die van de Chinese bevolking in Indonesië 1946–1948.

50 Algemeene Secretarie/ G2 #1679 and 1680: overzichten van de persartikelen in China opgesteld; #1681: stukken betreffende de prijzen van de in Indonesië verschijnende Chinese kranten en de financiële steun die zij van het Kuo Min Tang Ministerie over Overzeese Zaken ontvangen (1947–1948); #1696: stukken betreffende de verboden lectuur.

51 Algemeene Secretarie/ G2 #1045: stukken betreffende de overmaking van gelden door Indonesische Chinezen naar hun familieleden in China.

52 Algemeene Secretarie (I) (1945–1950)/Gl #137: Schema van de vertakkingen van de Komintern in Indonesië en de lijnen, die via Australië, China en Maleisië lopen (ca 1947).

53 Algemeene Secretarie/ G2 #152. Stukken betreffende de Chinese veiligheidskorpsen, de zg. Pao An Tui.

54 Algemeene Secretarie/ G2 #318/ zuivering: stukken inzake toelating en uitwijzing van vijandelijke onderdanen in Indonesië, nationaliteitskwesties, naturalisaties etc, 1944–1946; #1614: stukken betreffende de uitwijzing van de Chineezen Vee Tseng Tung en Shao Chung Han, 1948.

55 Algemeene Secretarie/ G2 #1025: Stukken betreffende de repatriëring van Indonesische onderdanen uit diverse landen (o.a. China); Algemeene Secretarie/ G2 #318; #334: stukken inzake de toelating van Chinezen in Indonesië; #340: stukken inzake nationaliteitskwesties van Chinezen, Chineesch huwelijksrecht, etc.