Abstract
School as a place is one of the most important microsystems in the life of young people. School territory links public and private space of everyone. The aim of the presented research was to investigate relations between middle adolescents and school space, precisely their preferences and rejections of places on the school territory. The inspiration for the project was the Australian study focused on teachers’ and pupils’ well-being at school (Wyra, Lawson, Askell-Williams, 2011).
This research was planned and conducted in the qualitative paradigm with the photovoice method. Participants were 13–15 years old (middle age = 14.2) adolescents (N = 120). Materials used in the research were questionnaires and school maps and photos made by pupils (obtained as data collection). Research data were analysed using coding procedure (questionnaires), graphic presentation (school maps) and frequency analysis (photos).
Results were analysed in the light of the Person–Process–Place (PPP) framework— the three-dimensional model by Scannell and Gifford (2010). Place attachment can inform the background of students’ place choices and preferences. The most frequent reason for nominating a place as “OK” or “Not OK” was emotional then social and aesthetic justification.
Key words: well-being, adolescents, psychology of place, photovoice
Dobrostan młodzieży w kontekście szkolnym w perspektywie psychologii miejsca Streszczenie
Szkoła, będąc jednym z najważniejszych mikrosystemów w życiu młodych ludzi, jest miejscem zarówno publicznym, jak i prywatnym. Celem prezentowanych badań było poznanie ustosunkowania młodzieży w okresie średniej adolescencji do przestrzeni szkolnej, a dokładniej jej wyborów pozytywnych i negatywnych w zakresie miejsc na terenie szkoły. Inspiracją do badań był projekt australijski dotyczący dobrostanu uczniów i nauczycieli w szkole (Wyra et al. 2011).
Nasze badanie zostało zaprojektowane i przeprowadzone w paradygmacie jakościowym, z użyciem metody photovice. Uczestnikami byli nastolatkowie (N = 120) w wieku 13–15 lat (średnia wieku 14,4). W badaniu wykorzystano ankiety z pytaniami otwartymi, mapy szkoły i jej otoczenia. Uczniowie wykonywali zdjecia miejsc, które wskazali w wyborach pozytywnych i negatywnych. Zebrany materiał został poddany analizie na drodze kodowania (dane z ankiet), podsumowania graficznego (mapy szkoły) oraz analizy frekwencyjnej (zdjęcia).
Uzyskane wyniki odniesiono do trójwymiarowego modelu Scannella i Gifforda (2010), pozwalającego na analizę w kategoriach Osoba – Proces – Miejsce. Przywiązanie do miejsca może być wyjaśnieniem dokonywanych przez uczniów wyborów.